We weten niet hoe de situatie rondom het coronavirus zich zal ontwikkelen. Het is lastig om hierop vooruit te lopen. Dat er in bepaalde sectoren, zoals de horeca, het toerisme en de cultuur en voor de werknemers in die sectoren problemen ontstaan, is inmiddels wel duidelijk. Ook ons verenigingsleven staat grotendeels stil, hobby’s kunnen niet worden uitgeoefend. Niet alleen de kantine-inkomsten van clubs, maar ook het sociale aspect hiervan loopt een flinke deuk op, omdat activiteiten en evenementen niet kunnen doorgaan. Cranendonck Actief! wil daarom dat de gemeente het komende jaar aandacht heeft voor ondersteuning van inwoners, bedrijven en verenigingen die in problemen komen hierdoor. Dat is niet terug te zien in deze begroting, welke is opgesteld in de zomer, voor de 2e golf en corona op de achtergrond.
De gemeente heeft als taak hen die hulp behoeven te helpen waar nodig. Er is de afgelopen tijd op het gemeentehuis hard gewerkt om de TOZO-regelingen voor getroffen ondernemers goed uit te voeren. Hierover hoorden we positieve geluiden. Mag ook wel eens gezegd worden. Ook heeft de gemeente de Tegemoetkoming Verhuurders Sportaccommodaties ingezet, zodat voor sportverenigingen enkele maanden huur kon worden kwijtgescholden. Minima worden voorzien van mondkapjes. Maar helaas gaat de crisis, naar verwachting, meer mensen raken.
INWONERS
Er zijn inwoners die door deze crisis hun inkomsten zien dalen, door bijv. werkeloosheid. Hierbij ook mensen die soms niet zo makkelijk de gemeente weten te vinden voor hulp, maar die eigenlijk wel nodig hebben. Als Cranendonck Actief! zijn we altijd voor preventie. Voorkomen is beter dan genezen. We vinden het dan ook belangrijk dat mensen uit de schulden blijven. En mochten ze daarin belanden, dan dienen we ze te helpen waar mogelijk. Daarom verbaast het ons dat de gemeente zelf wil gaan ‘pionieren’ op dit gebied en niet is aangesloten bij het pact voor een schuldenzorgvrij Nederland. De wethouder gaf in de commissievergadering aan dit initiatief niet te kennen. 80 andere gemeenten deden dit al wel. Ze spraken hierin af dezelfde, succesvolle schuldenaanpakken te gebruiken. We hebben een motie gemaakt waarin we oproepen ook hierbij aan te sluiten.
Een ander belangrijk punt zijn de woonlasten. Die raken ons allemaal. We ontkomen, door een nieuw contract, niet aan een flinke verhoging van de afvalstoffenheffing, die wel erg ongelukkig valt, samen met de proef om op restafval te besparen. We hopen dat inwoners beter gaan scheiden en als bedankje volgt een algehele lastenverhoging. Waarom was dit niet eerder bij ons bekend?
Soms zijn het in onze ogen verkeerde keuzes van onze raad, die nu als argument worden gebruikt dat de extra OZB-verhoging noodzakelijk blijft. Zoals laatst nog: alweer €300.000,- extra voor de A2-samenwerking, terwijl al jaren een besparing in het vooruitzicht wordt gesteld. Maar dat vinden we goed hier, in Cranendonck. Wij vinden dat we onze inwoners tegemoet moeten komen en de OZB in 2021 niet meer hoeft te stijgen dan het inflatiepercentage. En dat kunnen we realiseren. Onlangs hebben we een notitie Beheer Openbare Ruimte aangenomen, met flinke financiële impact voor de komende jaren. Dat heeft een lastenverhoging voor de inwoners ook, zeker gezien de huidige en verwachte economische situatie. Wij vinden het verstandig om dit beheersplan een jaar op te schuiven. Met het uitgespaarde geld is de extra OZB-verhoging niet nodig. We hebben hierbij 2 amendementen die als het ware bij elkaar horen.
SOCIAAL DOMEIN
We hebben eerder voorgesteld om aan te sluiten bij ‘ANWB-automaatje’. Hierbij helpen inwoners mensen die minder mobiel zijn om er weer familie op te zoeken, zelf naar de winkel, kapper of supermarkt te gaan. Fijn om dit voorstel nu in de begroting terug te zien.
Het college blijft aan de andere kant in het sociaal domein doorgaan met het stevige bezuinigingsbeleid dat twee jaar geleden is ingezet. Ook al geven de cijfers en de financiën binnen het sociaal domein nu een veel gunstiger beeld.
Bij de jeugdzorg is de wachtlijst aan de voorkant, mede op ons aandringen, inmiddels weggewerkt. Onze vraag blijft of daarmee ook de totale wachttijd van een jongere, tussen aanvraag en het krijgen van daadwerkelijke hulp, is verkleind? Tevens is er sprake van een nieuw fenomeen: mensen maken minder gebruik van zorg dan hen is toegekend. Ze ‘verzilveren’ niet alles. In deze begroting houdt het college daar zelfs al rekening mee. Wij vinden dat de omgekeerde wereld en vragen ons af of inwoners wel alle nodige zorg krijgen.
Ook bij de hulp in het huishouden en bij de WMO blijft het college verder knijpen op de zorg voor onze burgers. De helft van de heronderzoeken leidt tot minder zorg, terwijl rijkere inwoners massaal gebruik maken van goedkope hulp in het huishouden via de gemeente. Inmiddels zijn bijna alle gemeenten in Nederland tot het inzicht zijn gekomen dat de bodem hier in zicht is, maar de gemeente Cranendonck bezuinigt stug door. Wij missen bij dit college een houding om alles in het werk te stellen om op te komen voor de belangen van onze inwoners die deze zorg nodig hebben. Via onze motie roepen we het college op hier veel meer haar sociale gezicht te laten zien.
VERENIGINGEN
Zoals al eerder gezegd, zijn er dit jaar veel evenementen geschrapt of uitgesteld. De gemeenteraad heeft eerder aangegeven dat de leges voor evenementen niet kostendekkend zijn. Om dat te realiseren zouden de leges heel fors moeten worden verhoogd. Wij vinden dat een activiteit organiseren, zodra het weer kan, makkelijk moet zijn, zonder te hoge kosten. Een geplande kostenverhoging voor aanvraag van een evenementenvergunning (om die 100% kostendekkendheid te bereiken) willen we dan ook nu niet door laten gaan. We roepen het college op om te kijken naar een eerlijke en reële legestarieven en hiervoor met een voorstel te komen bij de volgende begroting. We hebben een amendement hiervoor gemaakt.
Een beetje in het verlengde hiervan liggen de problemen voor verenigingen door de coronamaatregelen. Ook hier kunnen activiteiten niet doorgaan en vallen o.a. kantine-inkomsten weg. De geplande 10% korting op de subsidie van verenigingen moet worden teruggedraaid. Zij hebben dit geld keihard nodig. Hiervoor hebben we eveneens een amendement voorbereid, eveneens gesteund door ELAN en Pro6.
VEILIGHEID
Tevens willen we oproepen extra aandacht te besteden aan de veiligheid en het veiligheidsgevoel van onze inwoners. We staan open wanneer er een voorstel komt om extra financiële middelen in te zetten om de veiligheid / het veiligheidsgevoel te vergroten. Een eventueel voorstel om te kijken of we elders nog aanspraak kunnen maken op geld zullen we dan ook steunen.
TOERISME
De ontwikkeling van de Baronie is een organisch proces wordt telkens aangegeven. Tot nu toe komt dit neer op regelmatig afhaken van initiatiefnemers. We maken ons zorgen over de voortgang en het toekomstig succes. We roepen de wethouder op om dichter op de bal te spelen in dit proces. Dit mooie gebied verdient meer aandacht. En dat verwachten we ook bij de brugverbinding over het kanaal. We kregen bericht dat de provincies de steun hebben ingetrokken. We verwachten ook hier dat alles op alles wordt gezet om deze brugverbinding er te laten komen. Zo kan Dorplein zich als recreatief en toeristisch gebied ontwikkelen.
GEMEENTE EN DIENSTVERLENING
We willen een bestuur die het geld van de gemeente beheert als zijn eigen portemonnee. We merken namelijk dat het uitgeven van gemeenschapsgeld wel heel makkelijk gaat. Zie de vragen die door ons en andere partijen zijn gesteld over kapotte zonnepanelen (€43.000,-) en het verplaatsen van een fietsenhok voor maar liefst €40.000,-. Nu blijkt bij die laatste dat er meer gebeurt dan alleen de verplaatsing, maar informeer ons dan meteen volledig. Scheelt tijd en ergernis. Ook een brugje vervangen kost zomaar €30.000,-. Van dergelijke bedragen schikken wij in ieder geval, zeker als verdere uitleg ontbreekt.
Overigens hebben we niet op alles invloed. De jaarlijkse verhoging van de bijdrages aan samenwerkingsverbanden (MRE, GGD, ODZOB) zijn ons ook een doorn in het oog. Ze doen allemaal belangrijk werk, maar van het woord bezuinigen worden ze niet warm. We zijn daarom erg benieuwd naar het rapport over efficiencymogelijkheden en hopen op een positieve meevaller.
En dan is er nog de algehele dienstverlening van onze gemeente. Niet iets met financiële cijfers, maar wel iets waar het komende jaar hard aan moet worden gewerkt. We hopen dat de nieuwe medewerkers snel helemaal ingeleerd zijn. We horen namelijk nog steeds dezelfde klachten. Niet te bereiken afdelingen en ambtenaren, telkens wisselende namen en daardoor geen dossierkennis, geen of late beantwoording van brieven en mails, veel te technische antwoorden enz., maar ook moeilijk bereikbare wethouders. Terwijl zowat de belangrijkste reden voor uitbreiding van de wethoudersformatie in 2018 was: betere bereikbaarheid en dichter op en bij de inwoners. Zo wordt het in ieder geval niet gevoeld door onze inwoners.
AFSLUITING
Bij de kaderbrief hebben we een aantal punten genoemd die wij belangrijk vonden voor de begroting. Helaas heeft het college daar weinig mee gedaan. De voorliggende begroting zou onze instemming kunnen krijgen als we het leed voor onze inwoners, bedrijven en verenigingen wat verzachten en niet alléén het financiële plaatje van de gemeente in de gaten houden. In een crisis is het geven en nemen. Met onze moties en amendementen willen we onze inwoners, bedrijven en verenigingen een beetje door de crisis helpen. Want samen houden we Cranendonck leefbaar!
