Inmiddels zitten we midden in het ‘reces’ en is het tijd voor een korte update over het wel en wee in Cranendonck, vanuit ons oogpunt. Zoals in ons verslag van begin april al aangegeven kwam de raadscyclus die maand te vervallen. Er waren geen agendapunten. Ooit loopt het zo, maar dit willen we in de toekomst toch echt voorkomen. Afgelopen juni waren er namelijk 2 vergaderrondes nodig om alle punten te kunnen behandelen.
In mei stond (opnieuw) de visie Baronie van Cranendonck, zeg maar het gebied rondom het kasteeltje, op de agenda. De visie was verwerkt in een mooi, maar wel heel uitgebreid boekwerk van 160 pagina’s en voorzien van veel taalfouten. Dit verslag zal ongetwijfeld ook taalfouten bevatten, maar voor een bedrag van ongeveer €55.000,- mag je beter verwachten. We zijn benieuwd wat nu het vervolg/de uitwerking gaat zijn van dit rapport. Ons is beloofd dat er in november concrete plannen worden gepresenteerd, passend bij de gepresenteerde visie.
We moeten toe naar veel minder restafval. Niet alleen voor een beter milieu, maar ook vanwege sterk oplopende kosten voor verwerking hiervan. Een voorstel om tot minder restafval te komen stond dan ook op de agenda. De grijze container wordt ingewisseld voor een tariefszak. In een informatieavond voor de gemeenteraad werd een mooi toekomstplaatje voorgespiegeld. Betere afvalscheiding door inwoners met als resultaat veel minder restafval. En dat allemaal bij een hoog serviceniveau qua afvalverwerking. We misten wel een belangrijk punt: wat gaat het de inwoners kosten of opleveren. Die cijfers waren er wel, maar niet beschikbaar tijdens de presentatie. Ze zouden worden nagestuurd. En dat gebeurde, zeer kort voor de vergadering. We schrokken vervolgens van deze cijfers. Het leverde helemaal geen kostenvoordeel op. Sterker nog: de nu al milieubewuste afvalscheiders zouden in de toekomst veel méér gaan betalen. Het principe ‘de vervuiler betaalt’ zou bijna helemaal verdwijnen. Alle partijen verzochten de wethouder (Van der Wiel) om het stuk terug te nemen en nog een goed te bekijken. Hij beloofde een beter uitgewerkt voorstel te presenteren tijdens de volgende raadscyclus. Vervolgens stond er een vrijwel ongewijzigd voorstel de agenda. Geen verdere uitwerking van scenario’s en er was niets gedaan aan het kostenplaatje. Na een nieuwe discussie en talrijke ideeën richting de wethouder tijdens de commissievergadering is het stuk weer van de agenda gehaald. Volgens planning wordt het nu september. We zijn erg benieuwd. De nu al milieubewuste afvalscheider mag niet de dupe worden van het nieuwe beleid. En minder restafval mag niet tot hogere kosten leiden.
De rest van de agenda werd gevuld met zaken over ‘gemeenschappelijke regelingen’ zoals de ODZOB, MRE, veiligheidsregio, GRA2. Hieraan zijn we als Cranendonck verplicht om te betalen. We krijgen hier ook diensten voor terug. De bijdrages worden echter jaarlijks verhoogd, vaak met een hoger percentage dan de inflatie.
Met het oog op de krappe gemeentefinanciën hebben we een (aangenomen) amendement ingediend om te kijken naar bezuinigingsmogelijkheden hierop.
De vergaderingen in juni stonden, op de behandeling van de beleidskaders sociaal domein na (zie artikel, link naar website) grotendeels in het teken van de gemeentefinanciën. Er was een voorstel uitgewerkt voor verhoging van de leges (kosten), zoals afgesproken tijdens de begrotingsbehandeling in november 2018. Inwoners betalen leges voor diensten van de gemeente. Winst maken hierop mag niet als gemeente, maar nu is het een forse verliespost die zorgt voor een gat in de begroting.
De jaarrekening 2018 stond ook op de agenda. Terugkijkend hierop is de algemene reserve aangesproken. Er was een flink tekort, maar dit bleek uiteindelijk veel minder dan eerst was voorgespiegeld. In oktober 2018 is er veel paniek gezaaid die, achteraf gezien, niet nodig was geweest. In de begrotingsvergadering van november 2018 zijn zodoende ook besluiten genomen, die veel mensen raken (o.a. OZB-verhoging). Er is toen amper nagedacht over de maatschappelijke impact (wat gaan onze inwoners merken) en ook niet serieus nagedacht over alternatieven, die we door middel van een alternatieve begroting hebben aangeboden. Het was voor een deel van de raad destijds geen enkel probleem om binnen enkele weken en 1 vergadering forse financiële ingrepen te doen, zonder de consequenties hiervan te overzien.
Hoe anders verliep het met de behandeling van de kadernota. Hierin geven we alvast een voorschot aan mogelijkheden en ideeën die uitgewerkt kunnen worden voor de begroting 2020 en verder. Nog geen definitieve financiële keuzes dus. Ondanks dat we het stuk 6 weken voor behandeling hadden ontvangen, was er nu een aparte en uitgestelde vergadering nodig om ‘gevoel’ te krijgen bij de mogelijk te nemen maatregelen. Was dat een half jaar geleden ook maar gebeurd!
Gezien het tekort dat er nog steeds is, moesten we vooral kijken naar besparingsmogelijkheden. We hebben, als Cranendonck Actief! een aantal voorstellen gedaan, die ook al in onze alternatieve begroting van driekwart jaar geleden stonden. We zien dat een aantal voorstellen (kostendekkende leges, toeristenbelasting omhoog, inflatiecorrectie op de loonkosten 50% ipv 75%, waarbij de gemeentelijke organisatie ook gedwongen wordt efficiënter te werken of te bezuinigen) nu worden overgenomen en dat is mooi!
Er stonden ook een aantal zaken in waar we niet in mee konden gaan (wij zien betere alternatieven), zodoende hebben we tegen de kadernota gestemd. We wachten af welke voorstellen worden opgenomen in de begroting voor 2020 en verder. Gezien de cijfers nu zien we voldoende mogelijkheden om geplande projecten door te laten gaan, geen nieuwe OZB-verhoging toe te passen en ook de zorg op een menselijk en fatsoenlijk niveau te houden (want daar zit het financiële pijnpunt, doordat we fors minder geld krijgen vanuit ‘Den Haag’). Er is landelijk een begrotingsoverschot van miljarden, maar gemeentes profiteren niet. Hopelijk gaat een afvaardiging van de landelijke partijen in onze raad daar eens voor lobbyen.